Πώς να επιτύχετε τη συγχώρεση του εαυτού σας

Συντάκτης: Saky Koulibaly

Ως αυτοσυγχώρεση νοείται η εκούσια απόφαση της απαλλαγής από τα συναισθήματα του θυμού, της οργής. Μία θεραπευτική προσέγγιση της αυτοσυγχώρεσης προβλέπει τέσσερις βασικές ενέργειες προς την υποβοήθησή της:

  1. Υπευθυνότητα
  2. Ενοχή
  3. Αποκατάσταση
  4. Ανανέωση
  1. Υπευθυνότητα:

Αναλάβετε την ευθύνη των πράξεών σας.

Σε έναν άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Journal of Counseling and Development”, οι ερευνητές Cornish και Wade συνάγουν ότι η ανάληψη της ευθύνης των πράξεων συνιστά το πρώτο βήμα προς την ειλικρινή αυτοσυγχώρεση.

Με την ανάληψη της ευθύνης και την αποδοχή ότι έχουν γίνει πράξεις που πλήγωσαν τους άλλους, μπορείτε ν’ αποφύγετε δυσάρεστα συναισθήματα, όπως η υπερβολική μεταμέλεια και οι ενοχές.

  1. Ενοχή:

Επιτρέψτε στον εαυτό σας να νιώσει τη μεταμέλεια.

Οι τύψεις δεν είναι πάντοτε κάτι κακό.

Δίνουν την ευκαιρία ν’ αναλογιστείτε τις συνέπειες, να αισθανθείτε τη συμπόνια και ν’ αναζητήσετε τρόπους αυτοβελτίωσης. Θεμελιώδες είναι να αφήσετε τον εαυτό σας να νιώσει τύψεις χωρίς να φωλιάσει μέσα σας νοσηρή ενοχή.

  1. Αποκατάσταση:

Επανορθώστε τις πράξεις σας.

Ένας τρόπος για να ξεπεράσετε τις ενοχές σας είναι διορθώνοντας τα λάθη σας.

Αν είναι αναγκαίο, απολογηθείτε και αναζητήστε τρόπους συναισθηματικής αποζημίωσης εκείνου που πληγώσατε.

  1. Ανανέωση:

Βρείτε θετικές κινήσεις που θα σας βοηθήσουν να προχωρήσετε.

Πώς θα βγείτε καλύτερος  άνθρωπος μέσα από την εμπειρία αυτή;

Ποια βήματα μπορείτε να πραγματοποιήσετε προς αποφυγή παρόμοιας συμπεριφοράς στο μέλλον;

Συχνά, η αυτοσυγχώρεση προϋποθέτει την εξεύρεση ενός τρόπου να μαθαίνετε μέσα από την εμπειρία και να εξελίσσεστε ως άνθρωποι.

Περιορισμοί της προσέγγισης αυτής

Αξίζει, ωστόσο, ν’ αναγνωριστεί ότι, απουσία άλλης πραγματικής κατηγορίας, οι άνθρωποι βιώνουν ενοχές, μεταμέλεια και αυτό-ενοχοποίηση.

Άνθρωποι που έχουν υποστεί κακοποίηση, τραύμα ή απώλεια, ενδέχεται να αισθάνονται ντροπή και τύψεις εξαιτίας συμβάντων πάνω στα οποία δεν είχαν κανέναν έλεγχο.

Το μοτίβο της συγχώρεσης που παρουσιάσθηκε παραπάνω δε μπορεί να έχει εφαρμογή στον καθένα, ούτε σε κάθε περίσταση.

Κάτι τέτοιο ισχύει ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι αισθάνονται πως έπρεπε να είχαν προβλέψει ένα δυσάρεστο αποτέλεσμα, μία περίπτωση που είναι γνωστή με την ονομασία «εκ των υστέρων προκατάληψη» (“Hindsight bias”), και ως εκ τούτου, αισθάνονται ένοχοι επειδή δεν έπραξαν διαφορετικά.

Για παράδειγμα, θύματα κακοποίησης που επέφερε τραύμα, ενδέχεται να νιώσουν ότι όφειλαν να προβλέψουν την έκβαση της κατάστασης, ακόμη και αν η αλήθεια είναι ότι δεν υπήρχε εφικτός τρόπος ώστε να γνωρίζουν αυτό που θα επερχόταν.

Άλλες μέθοδοι:

Τι μπορούν να κάνουν λοιπόν οι άνθρωποι ώστε να καλλιεργήσουν την αυτοσυγχώρεση;

1. Πάψτε να εκλογικεύετε ή να δικαιολογείτε όσα έγιναν.

Η αντιμετώπιση των πεπραγμένων, είτε από εσάς είτε από τρίτους, συνιστά το πρωταρχικό βήμα προς την αυτοσυγχώρεση.

Αν κατασκευάζατε δικαιολογίες  ώστε να νομιμοποιήσετε τη συμπεριφορά σας, είναι πλέον καιρός ν’ αντιμετωπίσετε και ν’ αποδεχθείτε όσα έχετε κάνει. Το βήμα αυτό σάς επιτρέπει την ανάληψη της ευθύνης και την παραδοχή του λάθους, του απαράδεκτου ή του επώδυνου.

2. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τα κίνητρά σας.

Χρειάζεται, προτού συγχωρήσετε τον εαυτό σας, να κατανοήσετε τους λόγους της συμπεριφοράς σας και τις αιτίες της ενοχής που απορρέει από αυτήν.

Ίσως, παραδείγματος χάριν, να ενεργήσατε με τρόπο που παραβίασε τις ηθικές σας πεποιθήσεις.

Η κατανόηση του λόγου της ενέργειας αυτής μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό της σημασίας της αυτοσυγχώρεσης.

Το συγκεκριμένο βήμα μπορεί επίσης να βοηθήσει να μάθετε πώς ν’ αποφεύγετε παρόμοιες συμπεριφορές στο μέλλον.

Έτσι, εξηγούνται οι δυνάμεις που διαμόρφωσαν τις επιλογές σας, ενώ σας προσφέρεται η ευκαιρία αναζήτησης πιο αποδεκτών διεξόδων.

3. Αναγνωρίστε τη διάκριση μεταξύ ενοχής και ντροπής.

Τα άσχημα συναισθήματα που πηγάζουν όταν έχετε  διαπράξει κάτι κακό είναι εντελώς φυσιολογικά, ενώ χρησιμεύουν ως εφαλτήριο προς την αλλαγή.

Στον αντίποδα, η ντροπή συχνά ενέχει αισθήματα αναξιότητας.

Κατανοήστε ότι η διάπραξη σφαλμάτων που γεννούν την ενοχή δε σάς καθιστά κακό άνθρωπο, ούτε υποθάλπει την εγγενή σας αξία.

Το αίσθημα της ενοχής είναι φυσικό και επιτρέπει την ανάληψη της ευθύνης και την περαιτέρω πρόοδο.

Η ντροπή και η αυτό-καταδίκη όμως, σας κρατούν δέσμιους του παρελθόντος.

4.΄Εστιάστε στο αίσθημα της συμπόνιας εκείνων που βλάψατε.

Συχνά, η αυτοσυγχώρεση μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη συμπόνια προς τους άλλους.

Μία όμως από τις πιθανές παγίδες που κρύβει η αυτοσυγχώρεση είναι ότι ορισμένες φορές ελαττώνει τη συμπόνια για όσους πληγώθηκαν ως αποτέλεσμα των ενεργειών του θύτη.

Υπάρχουν φορές όπου αυτή η ενδοσκοπική στροφή μπορεί να δυσχεράνει την ταύτιση με τους άλλους. Κάτι το οποίο μπορείτε ν’ αποφύγετε μέσω της συνειδητής συμπόνιας με όσους βίωσαν τις συνέπειες των ενεργειών σας.

5. Συλλογιστείτε πώς η συγχώρεση του εαυτού σας θα βοηθήσει.

Τι θα κερδίσετε συγχωρώντας τον εαυτό σας;

Όπως με τη συγχώρεση τρίτων, συγχωρώντας τον εαυτό σας μπορείτε ν’ απελευθερώσετε ένα σύνολο από ωφέλειες.

Η προσφορά της ίδιας λύτρωσης στον εαυτό μπορεί να βελτιώσει την υγεία και την ευημερία σας.

Αφήνοντας  πίσω το παρελθόν και συγχωρώντας τον εαυτό σας μπορείτε να ενισχύσετε το αίσθημα της ευεξίας και να βελτιώσετε την αντίληψη για τον εαυτό σας.

6. Πληρώστε το ηθικό χρέος

Σημαντικό κομμάτι της συγχώρεσης είναι η επανόρθωση, ακόμη και όταν εκείνος που συγχωρείτε είναι ο εαυτός σας.

Τι μπορείτε να κάνετε έτσι ώστε να νιώσετε ότι αξίζετε τη συγχώρεση;

Συχνά, η επανορθωτική ενέργεια συνεπάγεται να κάνετε κάτι για εκείνον που ζημιώθηκε.

7. Εστιάστε στα διδάγματα της εμπειρίας.

Όλοι υποπίπτουν σε λάθη και έχουν κάνει πράγματα για τα οποία λυπούνται ή μετανιώνουν.

Η παγίδα του μηρυκασμού των σκέψεων, του μίσους για τον εαυτό και της αυτολύπησης μπορεί ν’ αποβεί επιζήμια και να δυσχεράνει τη διατήρηση της αυτοεκτίμησης και του κινήτρου.

Όποτε αντιμετωπίζετε ένα πρόβλημα που πηγάζει από τις ενέργειες ή τα συναισθήματά σας, εστιάστε στην εύρεση του φωτεινού σημείου μέσα από την κατάσταση. Ναι, μπορεί να έχετε θαλασσώσει, όμως ήταν μία διδακτική εμπειρία που μπορεί να  βοηθήσει στο επιλέξετε σοφότερα στο μέλλον.

Μία τελευταία συμβουλή

Η συγχώρεση των ανθρώπων που σας έχουν πληγώσει μπορεί ν’ αποτελεί πρόκληση, η συγχώρεση όμως του εαυτού ενδέχεται να είναι εξίσου δύσκολη.

Αξίζει να θυμάστε ότι η αυτοσυγχώρεση είναι μία προσωπική, υποκειμενική διαδικασία.

Δεν είναι ποτέ απλή ή εύκολη, όμως η προσπάθεια για αυτού του είδους τη συμπόνια προς τον εαυτό μπορεί να προσφέρει ένα σύνολο πλεονεκτημάτων για την υγεία. Πέρα από την ελάττωση του στρες, της κατάθλιψης και της ανησυχίας, η αυτοσυγχώρεση μπορεί να επιφυλάσσει πολλά οφέλη για τη σωματική υγεία και τις σχέσεις σας.

Μετάφραση -επιμέλεια από το αρχικό άρθρο: Μαρίνα Σίσκου

Συντάκτης: Saky Koulibaly,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.